هزینه مدل سازی پروژه های 3D را چگونه تعیین کنیم؟

تعیین هزینه مدل سازی پروژه های 3D بر اساس چند معیار کلی

پس از سالها تجربه کار کردن با نرم افزارهای 3D و انجام پروژه های گوناگون برای شرکتها و افراد با سطح تحصیلات و سلایق گوناگون، با توجه به پاسخهایی که گرفتم و معاملاتی که انجام دادم، به این نتیجه رسیدم که بهتر است در وبسایت خود و در چند بلاگ به چگونگی تعیین ارزش مالی خدمات مدل سازی، هزینه ساخت متریال، هزینه نور پردازی، هزینه رندر، هزینه انیمیشن و هزینه آموزش بپردازم. در چند سال اخیر افتخار این را داشته ام که در مراکز معتبر به حدود 500 فرد مشتاق آموزش دهم و بعضی از آنها نیز طی تماسهای مختلف عنوان کردند که خوشبختانه به فرمول تعیین قیمت خود (و درک ارزش کار خود) رسیده ­اند.

اما بیایید با آن مواجه شویم: تعیین قیمت مدل سازی پروژه های 3D کار ساده ای نیست و به فاکتورهای بسیار مهمی بستگی دارد که در ادامه به آنها اشاره می کنم. هر پروژه 3D متمایز است.

مثلاً برای پروژه های 3D معماری، اینکه برای هر پروژه متری x تومان در نظر گرفته شود، به نظر من قابل قبول نیست و می دانم که بعضی از افراد و شرکتها فقط سیاست تعیین هزینه را بر پایه متراژ پروژه داشته اند. به هر حال، نگرش همه نسبت به این موضوع محترم بوده و طبیعتاً همه دلایل خاص خود را برای برآورد هزینه دارند. اینکه چه مقدار پروژه وقت می خواهد مهم تر است نسبت به اینکه چه متراژی دارد! بنابراین اهمیت میزان تسلط 3D کار بر روی پروژه بسیار بالا می رود.

فاکتورهای تأثیر گذار برای ارزش گذاری مالی پروژه های 3D عبارتند از:

میزان اطلاعات اولیه پروژه

اول اینکه مشخص شود پروژه ساخت، بازسازی، دکوراسیون و یا فاز دیگری است. برای پروژه ساخت به نقشه محل نیاز است و اگر فایل CAD موجود باشد که چه بهتر. ولی به ندرت پیش می آید که نقشه CAD محل در اختیار شما قرار گیرد (که اگر به دست آمد قدر آن را بدانید!) و معمولاً یا به صورت دستی آن را می کشند (چه دو بعدی و چه سه بعدی) و یا نقشه کامل آنجا را در اختیار دارند. به هر حال مدل ساز باید ابعاد دقیق پروژه را بداند (نمای پلان، نماهای جلو و کنار و غیره). برای پروژه های بازسازی و دکوراسیون نیز به ابعاد محل پروژه نیاز است. مدل ساز کارش با نرم افزار است و البته که دیدن محل پروژه به او کمک خواهد کرد تا با دید واقع گرایانه تری به طراحی بپردازد. همچنین مطالعه و دانستن استانداردهای رایج بسیار تأثیر گذار است (مدلساز حرفه ای اصول مدل سازی قابل ساخت و اجرایی را می داند). اگر ابعاد محل موجود نیست، مشتری باید یا آن را خودش آماده کند و به مدل ساز تحویل دهد یا اینکه مدل ساز در ازای دریافت هزینه تعیین ابعاد پروژه خودش اقدام کند. بسیار دقت کنید که در آغاز کار چه میزان اطلاعاتی در اختیار شما قرار داده می ­شود. فیلم برداری و عکس برداری از محل نیز کمک زیادی خواهد کرد.  برای پروژه های کاراکتر یا دیگر پروژه های به غیر از معماری نیز باید کانسپت و اطلاعات اولیه پروژه فراهم شود.

درخواست دقیق مشتری

تجربه دردناکی است که چندین روز وقت برای پروژه ای بگذارید و در آخر حق الزحمه شما را ندهند و یا کمتر از مبلغ توافقی بدهند و یا اینکه بگویند این چیزی نبود که ما می خواستیم!!! شدیداً توصیه می­ کنم با مشتریهای خود (چه افراد و چه شرکتها) بدون تعارف رو راست باشید و آن خدماتی که مد نظر دارند را ریشه یابی کنید. یادم می آید که در سال 90 برای سفارش یک کاتالوگ 12 صفحه ای به یک گرافیست از طرف شرکتی که در آن مشغول بودم اقدام کردم؛ او تمام متنها و تصاویر را از ما گرفت و پیش فاکتور را با قیمت 1 میلیون تومان ارسال کرد و تا زمانی که پیش پرداخت را واریز نکردیم آغاز به طراحی کاتالوگ نکرد (گرافیستها تعرفه قیمت دارند که هر سال به روز می شود، اما 3D کار ها چطور؟!!)؛ او در پیش فاکتور گفته بود که فقط 2 بار فرصت ویرایش برای کاتالوگ وجود دارد و برای هر بار ویرایش طبق سلیقه ما، ساعتی 100 تومان دریافت می­کرد. آیا حرفه مدل سازی مستثنی است؟ به هیچ وجه. پس دقیقاً از مشتری بخواهید که چه نوع مدل سازی و با چه جزئیاتی مد نظر اوست. اینکه بگویم متری x تومان برای هر فضا می گیرم اصلاً جالب نیست! مدل سازی یک فضایی که جزئیات خیلی زیادی دارد، نسبت به مدل سازی فضای باز و ساده گران تر است. استفاده از مدل های آماده، نسبت به مدل سازی اسباب و وسایل داخل پروژه بسیار ارزانتر تمام می شود (امروزه بسیاری از 3D کار ها بالای 100 گیگ مدل آماده دارند که البته ملاکی برای حرفه ای بودن نیست ولی خوب کتابخانه پر کاربردی است). من هیچ وقت پشت تلفن قیمت نمی دهم و تعجب می کنم که چرا بعضی افراد اصرار به دریافت قیمت فوری دارند؟!؟ مگر شما می­ خواهید میز اداری بخرید که قیمت فوری می خواهید؟ برای ارائه پیش فاکتور اولیه که شامل زمان بندی، شرح آیتمهای مورد درخواست و برآورد هزینه خواهد بود، باید اطلاعات اولیه و نیاز دقیق مشتری (سفارش دهنده پروژه) به روشنی مشخص شده باشد. در نوشته ای که حاصل تجربه شخصی خودم بوده است، به چندین استراتژی برای رسیدن به معامله برد – برد در پروژه های 3D  پرداخته ام و شما را به خواندن آن نیز دعوت می کنم.

نوع نرم افزار بکار گرفته شده

بله انتخاب نوع نرم افزار هم برای تعیین قیمت در نظر گرفته می شود. اگر یک مشتری برای دیدن طرح خود فقط یک فضای 3D ساده بخواهد، می توان آن را با SketchUp نیز انجام داد و طبیعتاً قیمت پایینتری خواهد داشت (البته نه اینکه نرم افزار SketchUp بسیار ساده و پیش پا افتاده باشد!!! بلکه اینکه کار سبکتر اجرا می شود). اگر یک مشتری یا شرکت پروژه BIM مد نظرش باشد، کلاس کار و نحوه اجرای پروژه بسیار متفاوت خواهد شد و قیمت گذاری شدیداً تغییر خواهد کرد. پس انتخاب نوع نرم افزار نیز برای تعیین قیمت مهم است. به مشتری ها صادقانه بگویید از چه نرم افزاری استفاده می کنید و چند سال طول کشیده تا به مهارت برسید. مثلاً نرم افزارهای سبک و ساده بسیار زیادی برای طراحی آشپزخانه وجود دارند که یادگیری و حرفه ای شدن در آنها فقط به 1 هفته زمان نیاز دارد! و قیمت بسیار پایینتری نسبت به نرم افزارهای غول پیکری مثل 3ds Max دارند. یادم می آید وقتی کابینت سازی از من قیمت مدل سازی آشپزخانه ای را گرفت؛ پس از بررسی های اولیه، وقتی قیمت من را شنید، با تعجب گفت الآن با یک ششم قیمت شما دارند برای من کار می زنند! وقتی نمونه کارهای آنها را دیدم متوجه شدم که از همان نرم افزارهای ساده و سبک که دارای مدول های آماده طراحی هستند استفاده شده که با کمتر از 2 ساعت کار را تحویل می دهند (البته تعجبی ندارد که بیشتر مشتری ها تفاوت نرم افزارها را ندانند و فقط رفع نیاز آنها برایشان مهم باشد!). پس عنوان کنید از چه نرم افزاری استفاده می کنید و تفاوت آن را با دیگر بسته ها توضیح دهید. طی این چندین سال کار کردن، حدود نصف مشتریهایم می دانستند که چه نرم افزاری مناسب پروژه آنها است و این رسیدن به توافق نهایی را بسیار آسانتر می کند.

حق مشاوره

بعضی مواقع نیز پیش می آید که از من فقط درخواست مشاوره برای انجام پروژه مدل سازی را دارند و در کمال نا باوری این کار را به صورت مجانی طلب می کنند. یک مشاوره چند دقیقه ای  می تواند روند ساخت یک پروژه را بهبود دهد یا عیوب آن را شناسایی کند. مشاوره هزینه دارد. سالها مطالعه و تمرین و کار کردن با نرم افزار پشت آن بوده است.

ایده پردازی

اگر همه ایده دکوراسیون، چیدمان، فضای پروژه، فاز ساخت و غیره برای خود مشتری باشد و مدل ساز فقط کار ساخت پروژه را بر عهده بگیرد، طبیعتاً هزینه ای برای خلاقیت و پیشنهاد طرح دریافت نخواهد شد. ولی اگر مشتری از مدل ساز درخواست ایده پردازی و پیشنهاد طرح داشته باشد، آن وقت متناسب با نوع پروژه، هزینه ارائه 1، 2 و یا 3 طرح در پیش فاکتور لحاظ می شود. ممکن است مشتری از هر 3 طرح خوشش بیاید یا اینکه هیچکدام مورد پسندش نباشد!!! این هنر مدل ساز است که طرح کلی از ایده های خود را پیش از اجرای دقیق مدل سازی ارائه دهد تا پس از تأئید وارد فرایند زمانگیر مدل سازی آن ایده ها شود و آنها را تقدیم کند. خلاقیت و صحنه سازی مدل ساز می تواند تا قیمت های بسیار بالا نیز برود که البته بستگی به نوع پروژه دارد.

در پایان اشاره می کنم که با در دست داشتن همه اطلاعات لازم و تعیین دقیق نیاز مشتری، پیش فاکتور به حضور مشتری تقدیم خواهد شد. طی سالها تجربه و کار کردن با طیف گسترده ای از افراد و شرکتها، به این نتیجه رسیده ام که گرفتن x درصد به عنوان پیش پرداخت، الزامی است. امیدوارم این بلاگ به شما برای ارزش گذاری پروژه های خود کمک کرده باشد. موفق باشید.